Cinsel istek ve arzularını tatmin etmek amacıyla fiziksel temas içermeden bir başkasının cinsel dokunulmazlığının ihlal edilmesi cinsel taciz suçunu oluşturur. Cinsel taciz suçu serbest hareketli bir suç olup Ceza Hukuku kapsamındadır.
TCK 105. maddesi uyarınca vücut teması içermeyen sözle veya davranışla yapılabilen ve cinselliği hedefleyen rahatsız edici hareketler cinsel taciz suçunun maddi unsurunu oluşturmaktadır. Cinsel taciz suçu özel kastla işlenebilen bir suçtur. Failin eyleminde, cinsel arzu ve isteklerini tatmin amacıyla hareket etmesi gerekmektedir. Eylem cinsel amaç taşımamakta ise cinsel taciz suçu oluşmayacaktır. Suçun oluşması için failde cinsel amaç özel kastının bulunması gereklidir. Kanunda bu suçun taksirli hali düzenlenmediği için taksirle işlenemez.
TCK Madde 105 – Cinsel Taciz Suçu
(1) Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikayeti üzerine, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adlî para cezasına fiilin çocuğa karşı işlenmesi hâlinde altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) (Değişik: 18/6/2014-6545/61 md.) Suçun;
a) Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin ya da aile içi ilişkinin sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
b) Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından,
c) Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
d) Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
e) Teşhir suretiyle, işlenmesi hâlinde yukarıdaki fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında artırılır. Bu fiil nedeniyle mağdur; işi bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise verilecek ceza bir yıldan az olamaz.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu 24.03.2015 tarih ve 2014/14-669-2015/68 “Cinsel taciz suçunun maddi unsuru, bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz etmektir. Suçun manevi unsuru ise kast olup failin cinsel amaç gütmesi, başka bir ifadeyle cinsel arzu ve isteklerini tatmin maksadıyla hareket etmesi gerekmektedir. Eylemin cinsel amaçla işlenip işlenmediği ya da hangi fiilin cinsel taciz suçunu oluşturacağı somut olayın özelliklerine göre hakim tarafından takdir edilecektir.” Yargıtay Ceza Genel Kurulu kararında da görüleceği üzere cinsel taciz suçunun oluşumu için failin cinsel amaçla hareket etmesi gerektiği belirtilmiştir. Öğretide ağırlıklı olarak cinsel taciz suçunun belirli bir amaçla işlenebileceği belirtilmektedir.
Failin eyleminin cinsel amaç taşıyıp taşımadığı ya da hangi fiilin cinsel taciz suçunu oluşturacağı somut olaya göre değerlendirilir. Sosyal hayatın gerekleri, failin sarf ettiği söz ve davranışların niteliği, gerçekleşme biçimi, tarafların konumları, aralarındaki ilişki ile eylemin gerçekleştiği tüm koşullar birlikte değerlendirilmeli, bu kapsamda ahlaki kurallara uygun, cinsel özgürlüğü ihlal amacı taşımayan ve esasen buna elverişli de olmayan ifadelerinin cinsel taciz suçunu oluşturmayacağı kabul edilmelidir.
Yargıtay Kararlarınca Cinsel Taciz Suçunu Oluşturan Eylemler
- Sanığın mağdureye ”pişt pişt” diye seslenerek eve bırakmayı teklif etmesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2012/1626 K. 2014/710 T. 22.01.2014)
- Senden çocuğum olmasını isterim, benim olmanı istiyorum denilmesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2013/1054 K. 2014/10982 T. 14.10.2014)
- Seni rüyalarımda görüyorum, dün sana pasta aldım yoktun denilmesi (14. Ceza Dairesi E. 2015/8268 K. 2016/235 T. 14.1.2016)
- Sesiniz çok güzel, sizinle tanışmak istiyorum denilmesi (18. Ceza Dairesi E. 2019/248 K. 2020/2094)
- Sanığın mağdureye bir poşet içerisinde vermiş olduğu, kilot, sütyen, sabun ve şampuanın mağdure tarafından alınmasından sonra, mağdureden kilot ve sütyeni ertesi günü giymeyi istemesinden ibaret olan eylemi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi 1195/4758 T. 08.12.2011)
- Sanığın katılanı telefonla arayarak cinsel ilişki seslerini dinletme bazen de ses çıkarmadan karşı tarafı dinlemesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2011/22134 K. 2013/1075)
- Cinsel organını göstermesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2012/12431 K. 2014/2214 T. 24.2.2014)
- Çok güzelsiniz, çok etkileyici bir bayansınız, çok güzel fiziki yapıya sahipsiniz, diksiyonunuz çok etkileyici denilmesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2012/812 K. 2013/8913 T. 10.09.2013)
- Hey yavrum, sen buralı değilsin seninle tanışalım konuşalım (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2011/19555 K. 2013/4093 T. 08.04.2013)
- Evli birisine “seni seviyorum” denilmesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi K. 2019/8123)
- Hastayım sana, gel arabaya geçelim, atla arabaya dağa çıkalım (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2011/11085 K. 2013/398 T. 23.01.2013)
- Sanığın kendisiyle artık görüşmek istemeyen katılan G.K.’e telefonla “buluşalım, görüşelim” denilmesi (Yargıtay 4. Ceza Dairesi E. 2014/18083 K. 2015/79 T. 05.01.2015)
- Telefon ile arayıp cinsel ilişki teklifinde bulunmak (Yargıtay 14. Ceza Dairesi 9940/9250 T. 22.04.2019)
- “Seninle buluşalım, seni sinkaf edeceğim” (Yargıtay 5. Ceza Dairesi E. 2007/8712 K. 2009/8630 T. 30.06.2009)
- Sen ne güzel kızsın denilmesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2016/3168 K. 2019/10042 T. 17.06.2019)
- El sallayarak öpücük atma eylemi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2015/572 K. 2017/6823 T. 28.12.2017)
- Seni seviyorum, seni istiyorum denilmesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2014/2306 K. 2016/53 T. 11.01.2016)
- Senden hoşlanıyorum denilmesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2011/6246 K. 2012/7895 T. 09.07.2012)
- Neden tek yürüyorsun, gel birlikte yürüyelim, benimle birlikte geleceksen beraber yürüyelim denilmesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2014/10376 K. 2015/904 T. 10.02.2015)
- Müsait misin, ben sizin hayranlarınızdan biriyim denilmesi (Yargıtay 18. Ceza Dairesi E. 2019/315 K. 2020/494 T. 14.01.2020)
- Sen çok güzel olmuşsun, serpilmişsin, dudakların çok güzel denilmesi (Yargıtay 14. Ceza Dairesi E. 2014/2055 K. 2016/1241 T. 15.02.2016)
Burada sayılan fiil ve söylemler gibi durumlar cinsel taciz kapsamında kabul edilmiştir. Bunun yanında;
Ahlaki kurallara uygun evlenme teklifi, tanışma isteği veya nazikane beğeni ifadelerinin cinsel taciz suçunu oluşturmayacağı kabul edilmelidir. Çünkü bunlar bazen toplumun temelini oluşturan ailenin kurulmasına veya saygın bir arkadaşlığın oluşmasına da vesile olan, insani ilişkiler bağlamında gerçekleştirilen, cinsel özgürlüğü ihlal amacı taşımayan ve esasen buna elverişli de olmayan davranışlardır. (YCGK-K.2020/141)
Cinsel Taciz Suçunun Cezası
TCK madde 105 “Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikâyeti üzerine, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adlî para cezasına fiilin çocuğa karşı işlenmesi hâlinde altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.” gereğince suçun basit halinde altı aydan iki yıla kadar ceza verilebilir. Suçun nitelikli hallerinde cezanın yarı oranda artırılacağı düzenlenmiştir.
Cinsel Taciz Suçunun Nitelikli Halleri:
TCK Madde 105/2’de;
• Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin ya da aile içi ilişkinin sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle işlenmesi
• Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından işlenmesi
• Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle işlenmesi
• Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle işlenmesi
• Teşhir suretiyle işlenmesi halinde
cezanın yarı oranda artırılacağı şeklinde düzenlenmiştir.
Cinsel Suçların İspatı
Genelde mağdur ve fail yalnızken cinsel suçlar işlendiğinden cinsel suçların ispatı oldukça zordur. Cinsel suçların ispatında Yargıtay uygulamalarda çeşitli kriterler getirilmiştir. Yargıtay; mağdur ve fail arasında husumetin olup olmadığına, mağdurun beyanlarının istikrarlı ve birbirine uyumlu olmasına dikkat etmektedir. Ayrıca mağdurun beyanını doğrular nitelikte tüm somut deliller de suçun ispatı için mahkemece değerlendirilir.
Cinsel Taciz Suçlarında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Cinsel taciz suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir. Suçun işlendiği yer mahkemesi de yetkili mahkemedir. Örneğin, Karabük ilinde yaşayan bir kişi cinsel taciz sebepli mahkemeye başvurmak isterse Karabük Asliye Ceza Mahkemesine başvuracaktır.
Şikayet Süresi ve Zamanaşımı
Suçun işlendiği ve failin öğrenildiği tarihten itibaren basit cinsel taciz suçunun şikayet süresi 6 aydır. Mağdur şikayet ettikten sonra ise şikayetinden mahkeme tarafından verilen karar kesinleşene kadar vazgeçebilir.
Savcılık tarafından resen soruşturulan ve TCK madde 105’in 2. fıkrasınca düzenlenen cinsel taciz suçunun nitelikli halleri şikayete tabi değildir. Cinsel taciz suçunun nitelikli halinin dava zamanaşımı süresi 8 senedir.
İlgili Makaleler:
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Kararı
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ByLock Kararı
Anayasa Mahkemesi Basit Yargılama Usulü İptal Kararı
Uluslararası Ceza Hukuku Açısından İsrail-Filistin Savaşı
Meşru Savunma ve Zorunluluk Hali
Uzlaşma Sonrası Tazminat Davası Açılamaması İptal Kararı