Yasal Mirasçılar Kimlerden Oluşur?

Yasal mirasçı dendiğinde akla ilk gelen miras bırakan murisin çocukları ve eşi akla gelmektedir. Ancak bunların dışında da mirasçı sıfatını kazanan kişiler olabilmektedir. Atanmış mirasçılar buna örnektir.

Mevzuatımızda mirasın paylaştırılmasında zümre sistemi benimsenmiştir. Bu kapsamda 3 zümre bulunmakta ve ilk zümrede mirasçı yoksa miras hakkı bir sonraki zümreye geçmektedir. Bu doğrultuda;

Birinci Zümre murisin alt soyu ve eşinden oluşmaktadır. Murisin alt soyu yani çocukları ve onların çocukları varsa ve eşi de hayattaysa mirasın ¾’ü alt soyuna, kalan ¼’ü eşine kalmaktadır. Murisin eşi yoksa veya muristen önce ölmüşse bu durumda tüm miras murisin alt soyuna geçer. Murisin alt soyu yoksa veya muristen önce ölmüşlerse bu durumda miras 2. zümreye geçer.

İkinci Zümre murisin anne babası ve onların alt soyu yani murisin kardeşleriyle hayatta olan eşinden oluşmaktadır. Bu durumda mirasın yarısı murisin anne ve babası veya onların alt soyuna geçer diğer yarısı ise murisin hayatta olan eşine geçer. Murisin eşi yoksa veya muristen önce ölmüşse tüm miras murisin anne babası ve onların alt soyuna geçer. Murisin anne babası ve onların çocukları da yoksa bu durumda miras 3. Zümreye geçer.

Üçüncü Zümrede murisin büyük anne ve büyük babası ve onların alt soyuna yani amca, dayı, hala teyze ve onların çocukları yer almaktadır. 3. Zümrede murisin eşi hayattaysa bu durumda mirasın 3/4’ü eşe kalan ¼’ü diğer mirasçılara geçer. Bu konuda önemle belirtmek gerekir ki murisin eşi hayattaysa ve murisin 3. Zümrede kuzenleri ve onların çocukları kalmışsa bütün miras hayatta olan eşe geçer. Yani miras bırakanın eşi hayattayken kuzenler mirasçı olmazlar.

Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır?

Murisin ölümünden sonra her bir mirasçı Sulh Hukuk Mahkemesi veya Noter kanalıyla mirasçılık belgesi diğer adıyla veraset ilamı alabilir.

Mirasçılık belgesi alındıktan sonra taşınmazların intikali yapılabilecektir. Ancak taşınır ve taşınmazların devri için tüm mirasçıların birlikte hareket etmesi gerekmektedir. Çok sayıda mirasçının bulunduğu durumlarda mirasçıların birlikte hareket etmesi de neredeyse imkânsız hale gelebilmektedir. Bu durumda her bir mirasçı ortaklığın giderilmesi davası, diğer adıyla İzaleyi Şuyu davası açabilir ve mirasın mahkeme yoluyla paylaştırılmasını isteyebilir.

Ortaklığın Giderilmesi Davasında Görevli Mahkeme

Ortaklığın giderilmesi davasında görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Ortaklıkta taşınmaz bulunuyorsa bu durumda taşınmazın bulunduğu yer Sulh Hukuk Mahkemesi görevli ve yetkilidir.

Ortaklığın Giderilmesi Davasını Kim Açabilir?

Ortaklığın giderilmesi davasını mirasta hak sahibi olan her bir mirasçı açabilir. Ortaklığın giderilmesi davası açmak için bütün mirasçıların bir araya gelmesi gerekmez. Ancak davayı açan kişi davalı olarak diğer mirasçıların tamamını göstermek zorundadır.

Ortaklığın Giderilmesi Davasında Masraf Miktarı

Ortaklığın giderilmesi davasını açan mirasçı dava masraflarına katlanmak zorundadır. Ancak yaptığı masrafları dava sonunda mirasın paylaşılmasından önce miras ortaklığın geri alır. Dava sonunda yapılacak paylaştırmada öncelikle dava ve satış masrafları davacıya ödenir. Dava ve satış masrafları mirasçılardan miras payları oranında alınır.

Mirasın Reddi (Reddi Miras) Nedir?

Mirasçılar miras paylarını istemezlerse mirası reddetme hakkına sahiptirler. Genellikle murisin malvarlığı borcunu karşılamadığında reddi miras yoluna başvurulmaktadır.

Reddi miras için mirasçı murisin ölümünden itibaren 3 ay içinde Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak reddi miras yapmak zorundadır.

Mirasın kısmen reddi mümkün değildir. Yani murisin borçlarının reddedilip hak ve alacaklarına mirasçı olarak devam edilemez.

Ölüme Bağlı Tasarruflar

Ölüme bağlı tasarruflar miras hukukunun önemli konularından birini oluşturur. Muris sağlığında ölümünden sonra malvarlığının kimlere bırakılacağını yasal sınırlar içinde belirleyebilmektedir. Ölüme bağlı tasarruflar vasiyetname ve mirasçılık sözleşmesiyle olabilmektedir. Ancak önemle belirtmek gerekir ki ölüme bağlı tasarruflarda kanuni sınırlandırmalar bulunmaktadır. Yani muris öldükten sonra malvarlığının kimlere bırakılacağını belirleme noktasında sınırsız bir yetkiye sahip değildir. Bu sınırın temelini mirasçıların saklı payı oluşturur.

Saklı Pay Nedir?

Murisin ölüme bağlı tasarruflarında sınırını oluşturur. Muris ölüme bağlı tasarrufta bulunurken mirasçıların saklı payını etkisiz bırakacak işlemler yapması halinde yapılan tasarruflar saklı pay oranında geçersiz kılınabilir.

Örneğin murisin çocukları miras ¾ hissesinde hak sahibidir. Ancak bu oran kanuni miras payıdır. Mirasçı olan çocukların saklı payı hak sahibi oldukları miras payının yarısı kadardır. Bu durumda murisin çocuklarının toplam mirasın 3/8 oranında saklı payı bulunmaktadır. Muris malvarlığının 3/8’i hakkında ölüme bağlı tasarruf yapamaz. Yapmışsa da bu tasarruf ölümünden sonra iptale dilebilir.

Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali ve Tenkis Davası

Murisin ölümünden sonra mirasçıları tarafından açılan davalardır. Muris sağlığında yapmış olduğu işlemlerin veya ölüme bağlı tasarruf şeklindeki işlemlerin şartları varsa iptal edilmesi mümkündür.

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi miras hukukunda sık karşılaşılan bir sözleşme türüdür. Hatta bazen muris malvarlığının tamamını veya bir kısmını bir kişiye bağışlamak yerine öldüğünde hukuki olarak iptale konu olmaması için ölünceye kadar bakma sözleşmesi yaparak devretmektedir.

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi adından da anlaşılacağı üzere murisin kendisine ölünceye kadar bakılması karşılığında malvarlığının bir kısmını veya tamamını bakım borçlusuna devrettiği sözleşmedir. 

Muris Muvazaası

Murisin mirasçıların miras hakkını etkisiz kılmak için yapmış olduğu tasarrufların iptalini ve tenkisini konu almaktadır.

Miras Hukuku Kapsamında Sunduğumuz Hizmetler

Yılmaz Çolak Hukuk Bürosu olarak müvekkillerimize miras avukatı kadromuzla aşağıda sayılan hizmetleri sunmaktayız.

• Mirasçılık Sözleşmesi ve vasiyetname hazırlanması
• Ölünceye kadar bakma sözleşmesi hazırlanması
• Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali ve Tenkis Davası
• Ortaklığın giderilmesi davası (izaleyi şuyu davası)
• Muris Muvazaası davaları
• Mirasın reddi davaları
• Mirasın paylaştırılması işlemleri
• Mirasın intikali işlemleri
• Ecrimisil davası