HAGB, Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, 2 yıl ve daha az hapis cezasını veya adli para cezasını gerektiren suçlarda mahkemenin hükmü açıklamayarak sanığı 5 yıl denetim tabi tutulmasına karar vermesidir. Sanık 5 yıllık denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlemez ise açılan dava düşer. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kurulan hükmün sanık hakkında bir hukukî sonuç doğurmamasını ifade eder.

 

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Şartları Nelerdir?

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması şartları Ceza Muhakemesi Kanunu Madde 231 de düzenlenmiştir.

• Sanığın HAGB kararını kabul etmesi gerekmektedir. Mahkeme yargılama başında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesini kabul ediyor musunuz diye sanığa mutlaka sorması gerekmektedir. Sanığın kabulü olmadan mahkeme resen böyle bir karar veremez.
• Verilecek hüküm 2 yıl ve daha az hapis cezası veya adli para cezası olmalıdır. Mahkemenin yargılama sonunda belirlemiş olduğu sonuç ceza miktarı 2 yılın üstünde hapis cezasıysa HAGB kararı verilemeyecektir.
• Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış olması gerekmektedir. Sanık hakkında daha önce açılmış ancak henüz kesinleşmemiş bir dava olması HAGB kararı verilmesine engel oluşturmaz. Burada önemli olan sanığın daha önce kasten işlenen bir suçtan kesinleşmiş bir cezasının olmamasıdır. Yine taksirle işlenen bir suçtan kesinleşmiş mahkeme kararı bulunması HAGB kararı verilmesine engel değildir.
• Mahkemenin sanık hakkında yeniden suç işlemeyeceğine ilişkin kanaate ulaşması gerekmektedir. Mahkeme sanığın kişilik özelliklerine, duruşmadaki tutum ve davranışlarına bakarak sanık hakkında tekrar suç işleyip işlemeyeceğine ilişkin bir kanaate ulaşacaktır. Mahkeme sanık hakkındaki kanaatini objektif kriterlere göre belirlemesi gerekmektedir. Mahkemede, sanığın tekrar suç işlemeyeceğine ilişkin kanaat oluşmuşsa diğer şartlara da bakarak sanık hakkında belirlediği cezayı açıklamayıp HAGB kararı verebilir.
• Mağdurun veya zarar gören kamu ise kamunun uğradığı zararın giderilmiş olması gerekmektedir. Sanık HAGB kararı verilmesini istiyorsa mutlaka mağdurun zararını gidermelidir. Hırsızlık, mala zarar verme suçlarında mutlaka zararın giderilmesi gerekmektedir. Aksi halde HAGB kararı verilmeyecek, belirlenen hapis cezası mahkeme tarafından açıklanacaktır.

 

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının Sonuçları

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı sanık hakkında herhangi bir hukuki sonuç doğurmaz. Sanık 5 yıllık denetim süresine tabi tutulur. Denetim süresi içinde sanığın kasten bir suç işlemesi halinde HAGB kararı kaldırılır ve mahkeme tarafından belirlenmiş olan sonuç ceza miktarı açıklanır.

Sanık hakkında verilen HAGB kararıyla birlikte mahkeme 1 yıldan fazla olmamak üzere;

a) Bir meslek veya sanat sahibi olmaması halinde, meslek veya sanat sahibi olmasını sağlamak amacıyla bir eğitim programına devam etmesine,

b) Bir meslek veya sanat sahibi olması halinde, bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılmasına,

c) Belli yerlere gitmekten yasaklanmasına, belli yerlere devam etmek hususunda yükümlü kılınmasına ya da takdir edilecek başka yükümlülüğü yerine getirmesine, karar verilebilir.

Sanık mahkeme tarafından verilen denetim tedbirlerine uyar ve 5 yıllık süre içince yeni bir suç işlemezse hakkında açılmış dava düşer.

 

Hükmün Açıklanması Kararına Karşı Kanun Yolları

Sanık hakkında verilen HAGB kararına karşı 7 günlük süre içinde itiraz kanun yoluna başvurabilir. Hükmü veren mahkeme Asliye Ceza Mahkemesiyse o yerdeki Ağır Ceza Mahkemesine itiraz edilir. Hükmü Ağır Ceza Mahkemesi vermişse sıra olarak bir sonraki Ağır Ceza Mahkemesine itiraz edilmelidir. Ancak o yerde tek Ağır Ceza Mahkemesi varsa en yakın Ağır Ceza Mahkemesine itiraz edilebilir.

Örneğin Karabük Asliye Ceza Mahkemesinde verilmiş olan HAGB kararına karşı Karabük Ağır Ceza Mahkemesine itiraz edilmelidir. Yine Karabük Ağır Ceza Mahkemesi tarafından HAGB kararı verilmişse en yakın Ağır Ceza Mahkemesi olan Zonguldak Ağır Ceza Mahkemesine itiraz edilmelidir. Safranbolu Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen HAGB kararlarına karşı ise Karabük Ağır Ceza Mahkemesine itiraz edilebilir.

İtiraz süresinin 7 gündür. 7 gün içinde HAGB kararına itiraz edilmemesi durumunda hüküm kesinleşecek ve 5 yıllık denetim süresi başlayacaktır.

 

HAGB Kararı Adli Sicile İşlenir mi?

HAGB kararları adli sicile işlenmez. Ancak denetim süresi içinde HAGB kararları bunlara mahsus bir sisteme kaydedilir. 5 yıllık süre sonunda eğer kasıtlı bir suç işlenmemişse açılan dava düşer.

 

Hangi Suçlar İçin HAGB Kararı Verilemez?

Ceza Muhakemesi Kanununda ve özel kanunlarda bazı suçlar için HAGB kararı verilemeyeceği düzenlenmiştir. Bu suçlar;

1. İnkılâp kanunlarında yer alan suçlar
2. Karşılıksız çek düzenleme suçu
3. İmar kirliliğine neden olma suçu

Yine İcra İflas Kanunu uyarınca verilen ödeme taahhüdünün ihlal edilmesi veya nafaka borcunun ödenmemesi sebebiyle verilecek tazyik hapsinden HAGB kararı verilemez.

 

İlgili Makaleler:

Ceza Hukuku

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Kararı

Kasten Yaralama Suçu

Nitelikli Dolandırıcılık Suçu

Cinsel Taciz Suçu ve Cezası

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ByLock Kararı

Anayasa Mahkemesi Basit Yargılama Usulü İptal Kararı

Uluslararası Ceza Hukuku Açısından İsrail-Filistin Savaşı

Meşru Savunma ve Zorunluluk Hali

Uzlaşma Sonrası Tazminat Davası Açılamaması İptal Kararı

Tefecilik Suçu ve Cezası

Etkin Soruşturma ve Yaşam Hakkı

HAGB Uygulamasını İptal Eden AYM Kararı

Örgüt Üyesi Olmaksızın Örgüt Adına Suç İşleme: İptal Kararı

Hücre Kararı: AİHM İlerde ve Diğerleri/Türkiye Kararı

İnternet Yayını Yasaklarına İlişkin AYM İptal Kararı

Ses Kaydı Delil Olarak Kullanılabilir mi?

Gözaltı ve Gözaltından Doğan Hususlar

Yakalama ve Yakalamadan Doğan Hususlar

İletişimin Denetlenmesi