Karabük Avukat
trafik-kazası-tazminat-davası

Trafik kazası sebebiyle maddi ve/veya manevi tazminat davası; en az bir motorlu taşıtın ölüm, yaralama gibi bedensel zarar veya ev, araba, arazi gibi maddi mal varlıklarına hasar verme durumunda bu zararların giderilmesi amacıyla açılan bir tazminat dava türüdür. Trafik kazası nedeniyle açılacak maddi veya manevi tazminat davaları, bedensel veya maddi zarara uğrayan kişiler tarafından karşı tarafa açılır. Bir başka anlatımla; trafik kazası tazminatı ifadesi hem bedensel hasarlar için hem de mal varlıklarına gelen zararlar için kullanılır.

Bu makalede trafik kazası nedeniyle tazminat davasını kimler açabilir, trafik kazası nedeniyle tazminat davası kime karşı açılır, trafik kazası nedeniyle tazminat davası yetkili mahkeme neresidir, trafik kazası nedeniyle tazminat davası görevli mahkeme neresidir, trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davalarında zamanaşımı süresi nedir gibi trafik kazası tazminat davalarıyla ilgili tüm soruların cevaplarına ulaşabileceksiniz.

 

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davasını Kimler Açabilir?

Yaralamalı trafik kazalarında, yaralanan kişi karşı tarafa tazminat davası açabilir. Trafik kazası sebepli kişinin yaşadığı maluliyet durumu işgücü kaybına yol açıyorsa maddi tazminat davası açılır. Bunun yanında, meydana gelen trafik kazası nedeniyle yaşanan elem dolu zamanlar için de manevi tazminat talep edilir.

Trafik kazası nedeniyle ağır bedensel yaralanma meydana gelirse, mağdur olan şahsın yakınları manevi tazminat davası açabilir. Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2015/17748 esas ve 2015/20849 nolu kararında; ağır bedensel yaralanma için, yaralanan kişinin uzuv kaybı yaşaması veya hayati fonksiyonlarını yerine getirememesi olarak tanımlanır. Eğer trafik kazası nedeniyle ölüm meydana gelmişse, şahsın yakınları hem maddi hem manevi tazminat açabilir. Ölen bir kişi için açılacak maddi tazminat davasına destekten yoksun kalma tazminatı denir. Ölen veyahut ağır yaralanan şahsın yakınları; anne, baba, çocuklar, kardeşler veya desteğine ihtiyacı olan herkestir. Vefat eden kişi evli ise eşi ve çocukları, bekar ise anne ve babası dava açma hakkına otomatik olarak sahiptir. Buna karşılık diğer yakınlar destekten yoksun kalma tazminatını talep edebilmek için ölen kişi yaşarken destek aldığını ispatlamak zorundadır.

 

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası Kime Karşı Açılır?

Trafik kazası hukukta haksız fiil olarak geçmektedir. Haksız fiil, başkalarına zarar veren hukuka aykırı davranış demektir. Dolayısıyla trafik kazası nedeniyle açılacak tazminat davaları, haksız fiil sorumlularına karşı açılır. Trafik kazası sonucunda ölüm, yaralanma veya herhangi bir mal varlığının zarar görmesi durumunda sorumlu olan yani tazminat davasının açılabileceği kişi ve kurumlar şu şekildedir:

1. Karşı Araç Sürücüsü:

Türk Borçlar Kanunu madde 49’a göre, “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” Bu maddeye göre, yaşanan trafik kazasında kusurlu olan araç sürücüne karşı tazminat davası açılabilir.

2. Karşı Aracın Ruhsat Sahibi:

Karayolları Trafik Kanunu 85/1 maddesine göre, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüs unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüs sahibi doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” Dolayısıyla ruhsat sahibinin kazadan sorumluluğu bulunmaktadır.

3. Karşı Aracın İşleteni:

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3.maddesi göre, “Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir.”

4. Karşı Aracın Sigorta Şirketi:

Trafik kazasında kusurlu olan aracın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) veya poliçe kapsamına göre İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası (Kasko Sigortası) hangi sigorta şirketi tarafından yapılmışsa, o şirket de kaza ve olumsuz sonuçlarından sorumludur.

 

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası Yetkili Mahkeme

Yaralamalı veya ölümlü trafik kazası nedeniyle açılacak tazminat davalarında birden fazla yetkili mahkeme vardır. Bunlar:

  • HMK 6. maddesine göre, “Davalılardan herhangi birisinin ikametgahı mahkemesinde tüm sorumlulara maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.” Örneğin, Karabük Safranbolu’da yaşanan bir trafik kazasında kusurlu araç sürücüsü Karabük merkezde, diğer sürücü Safranbolu’da ikamet ediyorsa her iki ilçede de tazminat davası açılabilir.
  • HMK 16/1 maddesine göre, “Trafik kazasının meydana geldiği yer mahkemesinde tazminat davası açılabilir.” Örneğin, Karabük Merkez ilçede meydana gelen bir kaza için yine Karabük merkezde dava açılabilir.
  • HMK 16/1 maddesine göre, “Trafik kazaları nedeniyle açılacak tazminat davaları, zarar görenin, yani davacının ikametgahı mahkemesinde de açılabilir.” Örneğin, Karabük’ün Eskipazar ilçesinde meydana gelen trafik kazasında davacının ikametgahı Karabük Safranbolu’da ise, dava Safranbolu’da açılabilir.
  • HMK 14/2 maddesine göre, “Trafik sigortası şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde de maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.”

 

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası Görevli Mahkeme

HMK madde 2/1’e göre, trafik kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarındaki görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Örneğin, Karabük Safranbolu’da yaşanan trafik kazasında görevli mahkeme Safranbolu Asliye Hukuk Mahkemesidir.

6102 sayılı TTK madde 4/1-a ve madde 5/1’e göre, trafik sigortasını yapan şirkete açılacak tazminat davalarında görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesidir. Asliye Ticaret Mahkemesi olmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemelerinde Ticaret Mahkemesi sıfatıyla dava açılır. Örneğin, Karabük’te Asliye Ticaret Mahkemesi olmadığı için açılacak davalar Asliye Hukuk Mahkemesine Ticaret Mahkemesi sıfatıyla açılır.

 

Emsal Yargıtay Kararları

Yargıtay 4. HD., 8160/9209 sayılı kararı; “Davacı trafik kazası nedeniyle yaralanmış, bu yaralanma karşılığı manevi zararının da hüküm altına alınmasını istemiştir. Yerel mahkemece manevi tazminat yönünden dava ispatlanamadığından red kararı verilmiştir. Somut olayda davacının, davalının kusurlu eylemi sonucunda 3 gün iş ve gücünden yoksun kalacak biçimde yaralandığı ceza mahkemesi kararı ile sabittir. Davacının bu yaralanma nedeniyle ruh ve vücut bütünlüğünün bozulduğu, bu yüzden de davanın yasal dayanağı olan BK. 47 maddesinde öngörülen koşulların gerçekleştiğinin kabulü gerekir. O halde davacıya bu yaralanması nedeniyle uygun bir miktar manevi tazminat takdiri gerekirken yazılı gerekçeyle bu kalem isteminin reddi usul ve yasaya aykırı olup bozulması gerekmiştir.” şeklindedir.

  • Olay yerini terk etmek rücu sebebi değildir.

Yargıtay 17. HD., 2015/14237 E., 2018/7746 sayılı kararı; “Davacı …….., davalı ………. adına kayıtlı aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olup, kaza sırasında sigortalı aracı kullanan kişinin olay yerini terk ettiğini, ehliyet ve alkol durumunun belirsiz olduğunu ileri sürerek poliçe kapsamında ödediği tazminatı sigortalıdan rücuan tazmini talebinde bulunmuştur. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası poliçe genel şartlarının B.4. maddesinde sigorta şirketinin sigortalısına rücu edebileceği haller düzenlenmiş olup, rücu hakkının doğduğunun ve maddede sayılan bu hallerin mevcut olduğunu ispat yükü sigorta şirketindedir. Davacı vekili dava dilekçesinde rücu nedeni olarak sürücünün firar ettiğini belirtmiş olup sürücünün olay yerini terk etmesi sigortacıya rücu hakkı vermez. Sigorta şirketinin somut delillerle genel şartlar B.4. maddesinde sayılan hallerin gerçekleştiğini ispat etmesi gerekir. Davacı …, zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları uyarınca, sürücünün ehliyetsiz olduğunu veya alkollü bulunduğunu somut delillerle kanıtlaması buna göre araştırma inceleme yapılması gerekir.” şeklinde verilmiştir. Bu karardan da anlaşılacağı üzere, olay yerini terk etmek rücu sebebi değildir.

  • Anne veya babası trafik kazası sebebiyle vefat eden çocuklar destekten yoksun kalma tazminatını kaç yaşına kadar alabilir?

Yargıtay 17. HD., 2014/13858 E. , 2016/11121 sayılı kararı; “Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve cenaze-defin gideri istemine ilişkindir. Desteğin küçük çocuklarının bakım ihtiyacından ne zaman kurtulacaklarını tayin etmek çocuğun yaşadığı yöreye sosyal çevreye, çocuğun özelliklerine, cinsiyetine ailenin sosyal ve ekonomik durumuna göre değişmektedir. Davacıların her biri için destekten yoksun kalacakları sürenin, çocuklar için, yaşları, okuldaki eğitim durumları, içinde yaşadıkları sosyal ve ekonomik koşullar değerlendirilerek, ayrı ayrı belirlenmesi, yüksek öğrenim yapacaklar ise, öğrenimlerinin sona erdiği tarih, yapamayacaklar ise yerleşik ve kabul gören uygulamaya göre, erkek çocukları için 18 yaşın, kız çocukları için 22 yaşın, desteğin sona ereceği yaş olarak kabulü dikkate alınarak denetime elverişli şekilde belirlenmesi suretiyle destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması gerekmektedir. Yargıtay’ın yerleşik içtihatları incelendiğinde normal şartlarda erkek çocukların 18, kız çocuklarının 22 yaşına kadar destek tazminatı alacakları, çocukların yüksek okul okuyor olması yada okuması ihtimali varsa 25 yaşına kadar destek alabileceklerdir.” şeklindedir.

İlgili Makaleler:

İkinci El Araçlarda Kilometre Düşürme ve Alıcının Hakları

Trafik Cezası Sorgulama Ve Ödeme İşlemleri

Trafik Kazası Araç Değer Kaybı Tazminatı

Araç Değer Kaybı Şartları

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir