Karayollarında trafik akışı bozularak sıklıkla trafik kazaları yaşanabilmektedir. Bu yüzden, sadece maddi hasarlı trafik kazaları olabildiği gibi yaralanmalı veya ölümlü trafik kazaları da meydana gelebilmektedir. Bu bağlamda, yaşanan trafik kazalarındaki kusur oranları ise, kaza sebebine göre değişebilmektedir. Dolayısıyla; bu yazımızda, yetkililer trafik kazası kusur oranı neye göre belirler ve nasıl hesaplar? gibi soruları cevaplandırmaya çalışacağız.
Trafik Kazası Kusur Oranı Nasıl Hesaplanır?
Trafik kazası kusur oranı hesaplaması sırasında, dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bu bağlamda; kazanın maddi veya manevi zararlı olması kusur oranı hesabında ayırt edicidir. Bu sebeple, maddi zararlı trafik kazalarında ilk olarak kaza tespit tutanağı tutmak gerekir. Bu sebeple, tutulan kaza tespit tutanağının açıklayıcı, net ve doğru ifadeler içermesi gerekmektedir. Yaralamalı veya ölümlü trafik kazalarında ise, bu işlemi polis, jandarma gibi yetkili birimler yapar. Ancak, maddi hasarlı trafik kazalarında, taraflar kendi aralarında kaza tespit tutanağı düzenleme hakkına sahiptir. Bu doğrultuda, maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağı düzenlerken dikkat edilmesi gerekenleri öğrenmek için tıklayınız.
Kaza tespit tutanağı tutulduktan sonra gerekli diğer evraklar ile birlikte sigorta şirketine bildirilerek başvurulması gerekir. Başvurunun arkasından, ilgili, kusur oranı belirlenmesi için, şirket Sigorta Bilgi Merkezi (SBM)’ne evrakları gönderir
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi Trafik Kazası Kusur Oranı
SBM (Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi)’nin kusur oranı tespitindeki önemli bir rolü vardır. Bu kapsamda; SBM sigorta sektörü verilerini toplayarak, sigorta şirketlerine ve sigortalılara bildirmek ve itirazlara ilişkin değerlendirme yapmaktır. Öbür yandan; SBM, kusur oranlarını, kaza tespit tutanağında yer alan bilgiler ve kaza türüne göre otomatik olarak hesaplar. Ancak, bu hesaplama, belirleyici değil, tanımlayıcı bir nitelik taşır. Yani, SBM’nin belirlediği kusur oranları, kesin ve değişmez değildir.
- Sigorta şirketleri, taraflarına gönderilen evrakları kendilerine ulaştıktan 1 gün içerisinde SBM’ye göndermelidir.
- Sigorta Bilgi Merkezi’nin dosyayı incelemek için 3 günlük süre hakkı vardır.
SBM ise; bu 3 gün süresince, şu işlemleri yapar:
- Dosyayı inceler.
- Kusur oranı hesaplaması yapar.
- Kusur oranını sigorta şirketlerine bildirir.
- Belirlenen kusur oranı için, sigorta şirketlerinin 5 günlük itiraz süresi hakkı vardır.
Bu süre içerisinde; taraflar itiraz etmezse, SBM’nin belirlediği kusur oranını Sigorta Tahkim Komisyonu ve mahkeme doğru kabul eder. Ayrıca; ilgililer, bu 5 günlük itiraz süresini herhangi bir nedenle kaçırırsa Sigorta Tahkim Komisyonu veya özel hukuk yollarına başvurabilir.
- Kusur oranlarına göre yapılacak maddi tazminat ödemelerinin yasal süresi 8 iş günüdür.
- Taraflardan biri kusur oranına itiraz ederse; yetkililer, dosyayı Kaza Kusur Değerlendirme Komisyonu (Tutanak Değerlendirme Komisyonu)’na gönderir. Kusur Değerlendirme Komisyonu’nun dosyayı sonuçlandırması için 3 iş günü süresi vardır.
Ayrıca, Komisyonun aldığı karar kesindir. Bu sebeple, hasar ödemeleri bu orana göre yapılır.
Kaza Tespit Tutanağına İtiraz Nereye Yapılır?
Kolluk kuvvetleri tarafından düzenlenen kaza tespit tutanağı resmi bir belgedir. Bu sebeple, kaza tespit tutanağına itiraz Sulh Ceza Hakimliğine yapılır.
Dava açıldıktan sonra ise, olay yerinde keşif yapılıp gerekli deliller toplanır. Bilirkişi incelemesi yapıldıktan sonra da dosya karara bağlanır.
Bu kapsamda, hak kaybını önlemek ve süreci hızlandırmak için uzman bir sigorta avukatı ile çalışmak doğru olacaktır.
Kaza Kusur Oranı Sorgulama
Trafik kazası kusur oranı sonuçlarını SBM’nin internet sitesinden öğrenebilirsiniz. Bunun için, “Kaza Tespit Tutanağı Sorgulama ve İtiraz” bölümünden sorgulama yapmanız yeterli olacaktır.
Trafik Kazalarında Kusur Oranları Nedir?
Bir trafik kazasında kusur oranları şu şekilde olabilir:
- %0
- %25
- %50
- %75
- %100
Kusur oranın %0 olması, kusursuzluk halini yani karşı tarafın asli kusurlu olma durumu ifade eder. Bu sebeple, asli kusur, %100 kusur demektir. Diğer yandan, kusurun %25 olması ise, karşı tarafın %75 kusurlu olması demektir. Son olarak, kusurların %50 olması durumun da her iki tarafın aynı oranda kusurlu olduğunu anlamına gelmektedir. Örneğin; kusurunuz %25 ise, karşı aracın maddi zararının %25’ini sizin sigorta şirketiniz limitleriniz dahilinde karşılar.
Diğer taraftan; SBM, kusur oranı hesaplamasını yönetmelikteki maddelerin ihlaline göre belirler. Örneğin, aynı yönde giden iki araçtan takip mesafesini korumayarak diğer araca çarpan kişi %100 kusurludur. Çünkü; bu kişi, Karayolları Trafik Kanunu madde 56/c’deki araçlar arasındaki mesafe kuralını ihlal etmiştir.
Trafik Kazası Kusur Oranı Yargıtay Kararı
4. Hukuk Dairesi, 2021/9643 E., 2021/4268 K. sayılı kararı;
“Dosya kapsamında bulunan ATK … Trafik İhtisas Dairesi Başkanlığı’nın 13.09.2017 tarihli raporunda davalı sürücü Rıfat’ın yönetimindeki ambulans ile seyri sırasında seyir istikametine göre yolun sol tarafından orta refüj üzerinden kontrolsüz ve aniden yola giren yaya Gültekin’e çarptığı, kazanın ani şekilde olduğu, mahal şartları ve CD çözüm tutanağı dikkate alındığında, davalı …’a atfı kabil kusur bulunmadığının bildirildiği anlaşılmaktadır. Olayın gece saati 22:15 sıralarında karanlıkta ve aniden meydana gelmesi, davacılar murisinin dava dışı kişiler tarafından kovalanması sonucu yola atlaması gözetildiğinde, dosyada bulunan ATK … Trafik İhtisas Dairesi Başkanlığı kusur raporunun oluşa uygun olup, bu haliyle davalı sürücünün kusursuz olduğu kabul edilerek davalı tarafın sorumlu tutulmaması gerekir. Bu yön gözetilmeksizin İlk Derece Mahkemesince davalı sürücünün (2/8) oranında kusurlu olduğunun kabul edilmesi ve davalı … harçtan muaf olduğu ve sorumlu tutulmaması gerektiği halde sorumlu tutulmuş olması doğru değildir. Anılan nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.” şeklindedir.
Kaza Tespit Tutanağı İtiraz Dilekçesi Örneği
SBM’nin belirlediği kusur oranlarına taraflardan birinin itirazı üzerine dosya yeniden değerlendirilir. Bu sebeple; ilgililer dosyayı, Kaza Kusur Değerlendirme Komisyonu’na gönderir. Dolayısıyla; örnek bir kaza tespit tutanağı itiraz dilekçesi aşağıdaki gibidir.
KARABÜK SULH CEZA MAHKEMESİ HAKİMLİĞİNE
DOSYA NO:
DAVACI:
DAVACI VEKİLİ:
DİLEKÇE KONUSU: ../../…. tarihinde gerçekleşen trafik kazasında belirlenen kusur oranı ve bilirkişi raporuna itirazımızdan ibarettir.
AÇIKLAMALAR
../../…. tarihinde müvekkil ………….. sevk ve idaresindeki …….. plakalı araç ile ……….. sevk ve idaresindeki ……… plakalı araç ………… mevkiinde çarpışarak maddi hasarlı trafik kazası meydana gelmiştir.
Kaza sonrası taraflar arasında tutulan kaza tespit tutanağına göre SBM müvekkile kusur izafe edilmiştir. Lakin karşı araç sürücüsü ve maliki ……….’nin ehliyeti olmadığından eşi ………..’nin bilgileri kaza tespit tutanağına yazılmıştır. Bununla birlikte kaza fotoğrafları ve bahse konu olay incelendiğinde, müvekkil kendi şeridinde azami hız sınırları içerisinde sevk halindeyken; ehliyeti olmayan karşı araç sürücüsü takip mesafesini koruyamamış, dolayısıyla müvekkilin aracına arkadan çarpmıştır. Trafik kazası tespit tutanağı gerçeği yansıtmamaktadır. Bu bilgiler ışığında olay yeniden değerlendirildiğinde kazanın asli kusurlusunun karşı araç sürücüsü ………. olduğu görülecektir.
Kazada hiçbir kusuru olmayan müvekkil adına işbu itiraz dilekçesini tarafınıza sunmak hasıl olmuştur. Sunduğumuz itiraz sebebiyle dosyaya bilirkişi atanarak yeni kusur tespiti yapılmasını talep ederiz.
HUKUKİ SEBEPLER:
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, Karayolları Trafik Yönetmeliği, BK, HMK ve diğer ilgili tüm mevzuat.
HUKUKİ DELİLLER:
- Nüfus kayıt örneği,
- Kaza tespit tutanağı,
- Kazaya ilişkin fotoğraflar,
- Bilirkişi incelemesi,
- Vb. diğer deliller.
SONUÇ VE İSTEM:
Yukarıda izah edilmeye çalışılan nedenlerle;
- ../../…. tarihinde müvekkil adına düzenlenen maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağının iptal edilmesi,
- Kusur oranının yeniden değerlendirilmesi, yeni bir bilirkişi raporu aldırılması,
- Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesi arz ve talep olunur. ../../….
Davacı Vekili
(Avukat/Avukatların Ad – Soyadı)
İlgili Makaleler:
Ölümlü Trafik Kazası Tazminat Davası
Yaralanmalı Trafik Kazası Tazminat Davası
İkinci El Araçlarda Kilometre Düşürme ve Alıcının Hakları
Trafik Cezası Sorgulama Ve Ödeme İşlemleri
Trafik Kazası Araç Değer Kaybı Tazminatı