Tebligatlar, bilgilendirme niteliği taşıyan resmi evraklardır. Bu bağlamda, tebligatlar hukuki olarak göndermeye yetkili kişi ve kurumlar tarafından usullere uygun bir biçimde ilgili muhataba çıkarılırlar. Bu sebeple, bu yazımızda tebligat kavramını inceleyeceğiz.
Tebligat Nedir ?
Resmi kurumlarca hazırlanan ve düzenlenen hukuki işlemler ve resmi evraklar vardır. Tebligat ise, bu belgelerin ilgililere veya ilgili adına yetkili olan kişilere yazılı şekilde bildirilmesi işlemine denir.
Tebligat Neden Gönderilir/Gelir?
Yetkililer her konuda tebligatı gönderebilir. Bu bağlamda; yetkililer tarafınıza, ilgili kişilere ve kurumlara şu gibi hususları bildirmek için tebligat gönderir:
- İcra takibi
- Dilekçe
- Ceza
- Karar
Tebligata Hangi Bilgiler Yer Alır?
Tebligatın şu gibi bilgiler zarfta mevcuttur:
- Tebligatın konusu
- Tebligat ile sizden istenilen
- Tebligatı gönderenin bilgileri
- Tebligatın gönderilme tarihi
Ancak; tebligatın hukuki bir sürecin başlangıcını tebliğ etmek için gelmesi söz konusuysa, şu hususlar tebligatta yer alır:
- Tebligatın konusu
- Yapılması gerekenler
- Tebligatı gönderenin bilgileri
- Tarafların ve vekillerin bilgileri
- Mahkeme ve diğer mercilerin yetkilisine ait imza
Kişi Tebligat Geldikten Sonra Ne Yapmalıdır?
Tebligatın teslim alınmasından sonra, tebligatın içeriğine göre hareket etmek önemlidir. Örneğin, bazı durumda tebligatınızın cevaplandırılması gerekebilir. Dolayısıyla, bu durumlarda tebligatınızı cevap süresi içinde cevaplandırılmalısınız. Aksi takdirde, olumsuz hukuki sonuçlar ile karşılaşabilirsiniz.
Tebligata İtiraz Etmek Mümkün müdür?
Tebligatınız size ulaştığında, mağdur durumda olduğunuzu veya haksızlığa uğradığınızı düşünebilirsiniz. Dolayısıyla, bu durumda itiraz etme hakkınız mevcuttur. Fakat, bu nokta itirazın geçerli olması için, gerekli şartları sağlamanız ve itiraz süresini geçirmemeniz gerekir.
Tebligat Türleri Nelerdir?
Kanun koyucu tebligatın türlerini şu şekilde düzenlemiştir:
Kapalı (Cepli) Tebligat
Yetkililer, kapalı tebligatı tebliğ işlemini yapacağı kişilere ve kurumlara icra takibini bildirirken kullanır. Dolayısıyla, yetkililer şu gibi evrakları tebliğ eder:
- Karar
- İhtar
- Şerh
- Duruşma bilgileri
- Rapor
- İddianame
E-Tebligat (Elektronik Tebligat)
E-tebligat, elektronik ortamda hazırlanan ve Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) kanalıyla ilgili kişi ve kuruma iletilen tebligatın bir türüdür. Ancak, sadece mevzuatın yetkilendirdiği kişilerin ve kurumların e-tebligat yapması mümkündür.
Madde 21/2’ye Göre Tebligat
Yetkililer, madde 21/2’ye göre tebligatı şu durumlarda yapar: (TK m. 21/2)
- Yetkililer ilgiliyi, adres kayıt sisteminde görülen yerde bulamıyorsa
- İlgili söz konusu adresten ayrılmışsa
Madde 35’e Göre Tebligat
Yetkililer kişinin kendisine veya kişinin adresine kanunun gösterdiği usullere göre tebliğ yapmış ise; kişi adresini değiştirirse, yeni adresi hemen tebliği yaptırmış olduğu kaza merciine bildirmekle yükümlüdür. Bu sebeple, bundan sonraki tebligatları yetkililer, bildirilen yeni adrese yapar.
Diğer taraftan icra takiplerinde, yetkililer tüzel kişilere tebliğ işleminin yapamazsa, ticaret sicilinde kayıtlı bulunan adrese tebliğ işlemi için bu yöntemi kullanır. Yetkililer, tebligatı usullere uygun yapmış olsa dahi, kişi adres değişikliği yapmış ve bildirmemişse, söz konusu tebligatın bir kopyasını yetkililer eski adrese iletir. Böylece, iletilme tarihi tebliğ tarihi olarak kabul edilir. (TK m. 35)
Yetkililer Tebligatı Nasıl Yapar ?
Yetkililer tebligatı, ilgili kişinin güncel/bilinen adresine yapar. Fakat, yetkililer tebligatı bilinen adrese yapamıyorsa ilgili kişinin MERNİS adresine yapar.
Yetkililer Gerçek Kişilere ve Tüzel Kişilere Tebligatı Nasıl Yapar?
Mevzuat, yetkililerin gerçek kişilere ve tüzel kişilere tebligatın nasıl yapması gerektiğini düzenlemiştir.
Yetkililer Gerçek Kişilere Tebligatı Nasıl Yapar?
Tebligatta, temel husus tebliğ işlemini asıl kişiye yapmaktır. Fakat, bazı şartlarda tebligatın asıl kişi adına başkası tarafından alınması mümkündür. Bu durumda, yetkililer asıl kişinin ilgili adreste bulunup bulunmadığına bakar. Ancak, asıl kişinin bulunmazsa, hukuk kendisi ile aynı evde oturana yapılan tebligatı geçerli sayar. Yetkililer, tebligatı yapacağı kişiyi kendisi adresinde bulamazsa, tebliği kendisi ile aynı konutta oturan kişilere veya hizmetçilerinden birine yapar. (TK m. 16 ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik m. 25) Lakin, tebligatın yapıldığı kişinin adresinde devamlı ikamet ediyor olması gerekmektedir.
Yetkililer Tüzel Kişilere Tebligatı Nasıl Yapar?
Yetkililer tebligatı tüzel kişilere yaparken tüzel kişiler adına yetkili kılınan kişilere tebliğ işlemi yapar. Yetkili kılınanlar birden fazla ise yalnız bir tanesine yapılması yeterlidir. Yetkili kimsenin iş yerinde bulunmaması halinde görev yerinde olan memura yapılır.
Usulsüz Tebligat Nedir ?
Mevzuatta belirtilen usullere uyulmadan yapılan tebligatlar usulsüz tebligattır. Bu durumda tebligatın yapılmadığı kabul edilir. Ancak, ilgili kişi usulsüz tebligatın yapıldığı öğrenirse tebliğ yapılmış sayılır. Böylece, öğrenilen tarih tebliğ tarihi kabul edilir.
Tebligat Asile mi Çıkarılır Vekile mi ?
Tebligatlar konusunda önemli hususlardan birisi de tebligatın kime çıkarılacağı hususudur. Bu bağlamda, konuyla ilgili mevzuata uygun olarak, ilgili iş vekaletname sunulup vekil ile takip ediliyorsa tebliğ işlemi vekile yapılmalıdır. Böylece, bu durumda hukuk asile yapılan tebligatın yok hükmünde sayar. Şayet tebligatın çıkarılması durumu şahsa bağlı işlemlere konu ise; tebligatın vekile değil, bizzat asile yapılması gerekmektedir.
Tebligat Hakkında Yargıtay Kararları
Yargıtay’ın bu konuda pek çok kararı mevcuttur. Bu kapsamdaki, bazı kararlar aşağıdaki gibidir.
Usulsüz Tebligat Hakkında Yargıtay Kararı
Yargıtay HGK., 2019/12-630 E., 2022/1087 K. sayılı kararı;
“Tebligatın belgelendirme özelliği ve Tebligat Kanunu’nun 21. maddesinin 1. fıkrasının sıkı şekil şartlarına bağlanması karşısında “…tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya da bildirilir…” koşulunun gerçekleşmesi için haber bırakılan komşu, kapıcı veya yöneticinin kim olduğunun ve adının tebliğ memuru tarafından tutanağa yazılıp imzalanması gerekmektedir. Satış ilanı tebligat parçasında muhatabın çarşıda olduğu beyanını veren A. Y.’ın en yakın komşu, kapıcı veya yöneticiden hangisi olduğu yazılı olmadığı gibi, haber verilen en yakın komşu, kapıcı veya yöneticinin adı ve kim olduğu da belirtilmediğinden yapılan tebliğ işlemi Tebligat Kanunu’nun 21. maddesinin 1. fıkrası ile Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 30 ve 31. maddeleri uyarınca usulsüzdür.” şeklindedir.
Yargıtay HGK., 2019/5-701 E., 2022/1027 K. sayılı kararı;
“6830 Sayılı İstimlak Kanunu’nu yürürlükten kaldıran ve 08.11.1983 tarihinde yürürlüğe giren 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 05.05.2001 tarihinde 4650 Sayılı Kanunla yapılan değişiklik öncesi 25/1. maddesinde “Hakların kullanılması ve borçların yerine getirilmesi bakımından kamulaştırma işlemi mal sahibi için 13. madde uyarınca yapılan tebligatla başlar” hükmü öngörülmüş; 14. maddesinde ise, taşınmaz mal sahibi, zilyet ve diğer ilgililer yönünden 30 günlük dava açma süresinin, noter vasıtasıyla tebligat yapılmış olanlar hakkında tebliğ tarihinden, tebligat yapılamayanlar hakkında noter tebligatı yerine geçmek üzere gazete ile yapılan ilan tarihinden itibaren işlemeye başlayacağı hüküm altına alınmıştır.” şeklindedir.
İlgili Makaleler:
Tevkifat ve Avukatlık Kanuna Göre Vergilendirme