Yeni tip Korona virüs, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çalışma hayatında köklü değişikliklere sebep oldu. Pandemiden dolayı ilan edilen sokağa çıkma yasakları sebebiyle pek çok işletme uzaktan çalışma sistemine geçmek zorunda kaldı. Uzaktan uzaktan çalışma sistemi iş hukuku açasından ne gibi yenilikler getirmektedir.
Uzaktan Çalışmaya İlişkin Düzenlemeler
10 Mart 2021 tarihinde uzaktan çalışmaya ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından Uzaktan Çalışma Yönetmeliği çıkarılmıştır. Bu yönetmelikle işçinin ve işverenin uzaktan çalışmaya ilişkin hak ve yükümlülükleri düzenlenmiştir.
Uzaktan Çalışma Nedir?
Uzaktan Çalışma Yönetmeliğinde Uzaktan çalışma; İşçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisi şeklinde tanımlanmıştır.
Uzaktan Çalışma Sözleşmesi
Uzaktan yapılacak çalışmalarda işçi ve işveren arasında yapılacak sözleşmenin yazılı şekilde yapılması zorunlu tutulmuştur. Dolayısıyla uzaktan çalışma yaptıracak işverenin uzaktan çalıştıracağı çalışanıyla yapacağı sözleşmeyi yazılı olarak yapması gerekmektedir.
Uzaktan Çalışma Sözleşmesinde Asgari Unsurlar
İşveren ile çalışan arasında yapılacak Uzaktan Çalışma sözleşmesinde; işin tanımı, işin ne şekilde yapılacağı, işin süresi, uzaktan çalışmanın nerede yapılacağı, çalışanın alacağı ücret ve bu ücretin ne şekilde ödeneceği, işveren tarafından temin edilecek iş araçları ve ekipmanlar ve bunların korunmasına ilişkin işçinin yükümlülükleri, işverenin çalışanla ne şekilde iletişim kuracağına ilişkin hükümler yer almalıdır.
Malzeme ve Ekipmanlar İşveren Tarafından Karşılanmalıdır
Uzaktan çalışan işçinin mal ve hizmet üretimi için ihtiyaç duyduğu malzeme ve ekipman sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa işveren tarafından sağlanması gerekmektedir.
Çoğunlukla teknolojik araçlar kullanılarak yapılan çalışmalarda işçinin ihtiyaç duyduğu bilgisayar, telefon ve işin niteliğine göre diğer araç ve gereçlerin sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa işveren tarafından sağlanması gerekmektedir.
İşçinin de İşveren tarafından sağlanan araç ve ekipmanları kullanırken gerekli dikkat ve özeni göstermesi gerekmektedir. Bu kapsamda araç ve ekipmanların bakımını yapmalı, zarar görmemesi için gerekli tedbirleri almalıdır.
Uzaktan Çalışmada Zorunlu Giderler
Uzaktan çalışma yapan işçinin işin yapılabilmesi için zorunlu olan giderlerin kim tarafından karşılanacağı yine yapılacak sözleşmede belirlenmesi gerekmektedir.
İşin yerine getirilmesi için çalışanın internet ve telefon kullanması zorunluysa internet ve telefon faturasının kim tarafından ödeneceği belirlenmelidir. Sözleşmede buna ilişkin bir düzenleme yapılmamışsa bu giderlerin işveren tarafından karşılanması gerekecektir.
Uzaktan Çalışmada Ücret
Kısmen veya tamamen uzaktan çalışmaya geçen işyerleri, çalışanlarıyla uzaktan çalışmaya ilişkin yazılı bir sözleşme yapmaları gerekmektedir. Bu sözleşmede ücret ve yukarıda sayılan diğer asgari unsurlar yer almalıdır. Ancak uzaktan çalışma sistemine geçirilen işçinin ücretinde indirim yapılamaz.
Uzaktan Çalışmada Fazla Mesai
Uzaktan çalışma yapan işçinin fazla mesai yapması işçinin yazılı olarak fazla mesai yapmayı kabulüyle mümkündür. Fazla mesai ücreti iş kanununa göre belirlenir.
İş Kanunu’na göre haftalık 45 saatin üzerinde yaptırılan çalışma fazla çalışma (fazla mesai) sayılmıştır. Fazla çalışma yapılması durumunda işçiye fazla çalışma ücreti ödenmesi gerekmektedir. Fazla çalışmaya ilişkin detaylı bilgi için Fazla Mesai Ücreti makalemizi okuyunuz.
Uzaktan Çalışma Yapmak İstemeyen İşçinin Hakları
Uzaktan çalışma sistemine geçiş için işveren ve işçinin yazılı sözleşme yapması gerekmektedir. Uzaktan çalışma işçiye zorunlu tutulamaz. İşçi uzaktan çalışmaya zorlanması durumunda iş akdini haklı nedenle derhal feshederek kıdem tazminatını alabilir.
Uzaktan Çalışma Yapılamayacak İşler
Uzaktan Çalışma Yönetmeliği uyarında; Tehlikeli kimyasal madde ve radyoaktif maddelerle çalışma, bu maddelerin işlenmesi veya söz konusu maddelerin atıkları ile çalışma, biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan çalışma işlemlerini içeren işlerde uzaktan çalışma yapılamaz.
Evden çalışmaya ilişkin sorularınız için bizimle iletişime geçebilir, Karabük’te bulunan Avukatlık ofisimizi ziyaret edebilirsiniz.
İlgili Makaleler:
İş Kazasında İşveren Sorumluluğu
Kıdem ve İhbar Tazminatı Alma Şartları
İşten Çıkarılan İşçinin Hakları
Kısmi Süreli Çalışan İşçilerin Hakları
Maaşın Ödenmemesi veya Geç Ödenmesi